Có nên sử dụng sữa rửa mặt quá nhiều lần trong ngày?

Tuyến bã nhờn (sebaceous glands) là một cấu trúc nằm trong lớp trung bì (dermis), có chức năng tiết bã nhờn (sebum) để duy trì độ ẩm, tạo hàng rào bảo vệ da khỏi tác nhân ngoại sinh. Việc rửa mặt quá mức có thể ảnh hưởng tiêu cực đến quá trình điều tiết bã nhờn và hàng rào bảo vệ da (skin barrier), từ đó làm trầm trọng hơn các vấn đề về mụn.

1. Cơ Chế Hoạt Động Của Tuyến Bã Nhờn Và Mối Quan Hệ Với Lớp Màng Hydrolipid

Lớp màng hydrolipid (hydrolipidic film) là một lớp bảo vệ tự nhiên của da, được cấu tạo từ nước, lipid và các yếu tố dưỡng ẩm nội sinh như NMFs (Natural Moisturizing Factors). Bã nhờn đóng vai trò quan trọng trong lớp màng này bằng cách:

• Giữ ẩm: Giúp ngăn ngừa tình trạng mất nước qua biểu bì (transepidermal water loss – TEWL).
• Bảo vệ: Chứa squalene, triglycerides, esters giúp kháng khuẩn và chống oxy hóa.
• Điều hòa vi sinh vật: Kiểm soát hệ vi sinh vật cư trú trên da, đặc biệt là vi khuẩn Cutibacterium acnes (C. acnes) – tác nhân chính gây mụn viêm.

Việc rửa mặt quá thường xuyên có thể làm mất cân bằng màng hydrolipid, gây ra một chuỗi phản ứng sinh lý bất lợi.

2. Ảnh Hưởng Của Việc Rửa Mặt Quá 2 Lần/Ngày Đến Tuyến Bã Nhờn

2.1. Gây Rối Loạn Cơ Chế Điều Tiết Bã Nhờn

• Khi lớp dầu tự nhiên bị rửa trôi liên tục, tuyến bã nhờn bị kích thích hoạt động bù trừ theo cơ chế feedback regulation (điều hòa ngược).
• Điều này khiến lượng bã nhờn tiết ra nhiều hơn, làm tăng nguy cơ tắc nghẽn lỗ chân lông (follicular occlusion) – yếu tố khởi phát hình thành mụn nhân.

2.2. Làm Suy Yếu Hàng Rào Bảo Vệ Da (Skin Barrier Dysfunction)

• Rửa mặt nhiều lần bằng các chất tẩy rửa mạnh có thể phá hủy lipid lamellar structures (cấu trúc lipid đa lớp) trong lớp sừng (stratum corneum).
• Điều này khiến da mất nước (TEWL tăng), trở nên khô căng, bong tróc hoặc dễ kích ứng.
• Da nhạy cảm hơn với các tác nhân bên ngoài, làm tăng phản ứng viêm, góp phần vào cơ chế bệnh sinh của acne vulgaris.

2.3. Ảnh Hưởng Đến Hệ Vi Sinh Vật Cư Trú (Skin Microbiome Disruption)

• Hệ vi sinh vật trên da gồm cả lợi khuẩn và vi khuẩn gây mụn như C. acnes. Khi hệ cân bằng này bị phá vỡ, C. acnes có thể phát triển mạnh hơn trong điều kiện bít tắc nang lông.
• Rửa mặt quá mức bằng các chất tẩy rửa mạnh có thể làm mất cân bằng pH sinh lý (thường dao động từ 4.7 – 5.5), tạo điều kiện cho vi khuẩn gây mụn sinh sôi.

2.4. Gây Ra Phản Ứng Viêm (Inflammatory Response Activation)

• Khi hàng rào bảo vệ da suy yếu, cơ thể kích hoạt cytokines tiền viêm như IL-1α, IL-6, TNF-α, làm tăng nguy cơ mụn viêm.
• Da cũng dễ nhạy cảm với các tác nhân oxy hóa như tia UV, ô nhiễm môi trường, từ đó làm chậm quá trình hồi phục mụn.

3. Giải Pháp Cân Bằng: Quy Trình Rửa Mặt Khoa Học

Để duy trì hoạt động bình thường của tuyến bã nhờn và bảo vệ da, nên tuân theo các nguyên tắc sau:

• Chỉ rửa mặt tối đa 2 lần/ngày (sáng và tối), trừ trường hợp da tiết quá nhiều dầu do vận động mạnh.
• Lựa chọn sữa rửa mặt dịu nhẹ, có pH từ 4.5 – 6.0, tránh các sản phẩm chứa sulfate gây khô da.
• Ưu tiên các thành phần hỗ trợ hàng rào bảo vệ da, như ceramides, glycerin, panthenol.
• Nếu da quá dầu vào ban ngày, có thể sử dụng giấy thấm dầu thay vì rửa mặt nhiều lần để tránh kích thích tiết bã nhờn.

4. Gợi ý cho làn da: Sữa rửa mặt Acid Amin – Thương Hiệu JIFUYA

Nhanh chóng làm sạch bụi bẩn, bã nhờn, vi khuẩn trên da

Cải thiện làn da thô ráp và tối màu.

Giữ lại độ ẩm cần thiết và cung cấp acid amin cho làn da.

Dịu nhẹ mọi làn da, đặc biệt tăng thẩm thấu vào da và làm sạch cho da mụn, da nhạy cảm, da sau điều trị. …

SRM thích hợp cho mọi loại da: da mụn, da nhạy cảm, da mỏng yếu & da đang điều trị các vấn đề về da đều sử dụng được

Kết Luận:

Việc rửa mặt quá nhiều lần trong ngày không những không giúp kiểm soát dầu mà còn gây rối loạn hoạt động tuyến bã nhờn, phá hủy hàng rào bảo vệ da và làm tăng nguy cơ viêm nhiễm. Điều này có thể khiến tình trạng mụn trở nên nghiêm trọng hơn. Vì vậy, cần xây dựng một thói quen làm sạch da khoa học để duy trì cân bằng sinh lý tự nhiên của làn da, hỗ trợ quá trình điều trị mụn hiệu quả hơn.